Hoe de AVG juist ruimte biedt voor effectieve samenwerking in het sociaal en medisch domein
Krachtige basiszorg streeft naar toegankelijke zorg voor de meest kwetsbare wijkbewoners door intensieve samenwerking tussen het medische en sociale domein. Maar hoe zit het met de informatie-uitwisseling op de werkvloer, en hoe verhoudt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) zich hiertoe? In dit artikel leggen we uit hoe de AVG juist een motor kan zijn voor deze cruciale samenwerking.
Krachtige basiszorg is een integrale wijkaanpak die tot doel heeft om de basiszorg toegankelijk en beschikbaar te maken en houden voor de meest kwetsbare bewoners van aandachtswijken. Dit doen we door intensief samen te werken tussen het medische en het sociale domein. Krachtige basiszorg is een beweging waar nu huisartsenpraktijken uit Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag bij betrokken zijn met een leernetwerk van meer dan 2300 deelnemers op 1SociaalDomein
Een belangrijk uitgangspunt bij Krachtige basiszorg is de integrale wijkaanpak. Integraal, samenwerken met iedereen om de patiënt heen. Wat gebeurt er op dit moment eigenlijk als je kijkt naar informatieuitwisseling op de werkvloer? En hoe doe je dat vanuit de AVG? De AVG fungeert als motor voor deze samenwerking.
Het fundament van Krachtige basiszorg bestaat uit 7 principes. Deze liggen ten grondslag aan ons gezamenlijk handelen voor basiszorg in aandachtswijken. Principe 4 is Integrale aanpak – Door samenwerking tussen medisch en sociaal domein zorgen we voor een integrale benadering van zorg en welzijn. Dit principe laat zien dat integrale aanpak de basis is. Dat is de basis van onze visie van onze werkwijze al sinds onze start in jaren geleden. Je leest het terug in dit artikel uit de Eerste lijns van november 2017.
Laagdrempelige afstemming binnen de AVG
Met deze integrale aanpak gaat het over een laagdrempelige afstemming tussen de betrokken professionals. Die laagdrempelige afstemming is het tussentijdse, gemakkelijke contact wat er is tussen de betrokken professionals. Deze laagdrempelige afstemming maakt het verschil.
In deze video noemt Wouter van Weers, huisarts Amsterdam, het als dat belletje tussendoor wat het verschil maakt, een laagdrempelige afstemming tussen de betrokken professionals. Juist deze afstemming maakt het verschil en zorgt voor de juiste zorg op de juiste plek (principe #5) .
En dat is iets wat helemaal binnen de wetgeving past. Het recht op privacy is géén absoluut gegeven. Integendeel: het moet worden afgewogen tegen andere rechten en belangen, zoals het recht op goede zorg.
- Soms moet je delen vanwege een wettelijke plicht (bijvoorbeeld Wkkgz of WGBO).
- Vaak mag je delen omdat het onderdeel is van goede, professionele zorg — en krachtige basiszorg kun je nu eenmaal niet leveren in je eentje.
- Alleen als er echt geen andere juridische grondslag is, gebruik je de ‘vluchtstrook’ van expliciete toestemming.
Wat de wet laat zien, is dat professioneel handelen en samenwerken juist wél kan binnen de AVG, zolang je zorgvuldig bent: transparant naar je patiënt, doelgericht, veilig, en met goede onderlinge afspraken.
De structuur van de AVG
De AVG is een wet om uitwisseling van gegevens mogelijk te maken. Ook binnen de zorgwereld. Daarbij is het belangrijk dat het wordt verbonden aan zorgvuldigheidseisen. Dat betekent dat we niet zomaar gegevens delen. Nee, je bent bewust bezig met het delen van zorgvuldige informatie binnen de relevante domeinen waar je mee samenwerkt om de patiënt te helpen.
Het inhoudelijke argument dat de AVG het NIET mogelijk maakt om gegevens uit te wisselen is dus niet juridisch juist.
basiszorg werk je in een driehoek, bijvoorbeeld huisarts – patiënt – sociaal domein. Dit is het ‘normale’ werken. Hier is dus geen sprake van beroepsgeheim (alleen relevant als het komt op plaatsen waar het niet hoort)
Wat zijn de mogelijkheden volgens de AVG? AVG als motor voor de samenwerking
Hoe biedt de AVG handvatten om de samenwerking binnen de domeinen te realiseren.
Hoe werkt het in de praktijk?
Een casusbeschrijving
Shayenne, haar moeder en twee broertjes zijn door de huisarts verwezen naar het sociaal wijkteam. Na 6 weken hebben de huisarts en de gezinswerker een regulier overleg. De moeder van Shayenne is heel teneergeslagen bij de huisarts geweest 2 weken daarvoor en daarnaast is zij juist níet op de afspraak gekomen die was gemaakt door de gezinswerker. De huisarts weet dat de moeder van Shayenne een verleden van geweld heeft en niet zo snel aankomt in de zorg. Zij heeft zorgen over het gezin. De huisarts en de gezinswerker stemmen samen af. Hierbij vertelt de huisarts in grote lijnen dat de moeder van Shayenne het moeilijk vindt om haar afspraken na te komen en dat hiervoor een goede reden is. Daarnaast stemmen ze af welk plan nu het beste zal werken. De gezinswerker belt de moeder van Shayenne daarna op om een nieuwe afspraak te maken en vertelt dat ze de huisarts ook gesproken heeft en dat zij samen een plan hebben bedacht. De moeder van Shayenne is opgelucht dat er toch weer een afspraak is met de gezinswerker, het voelt alsof ze met één team te maken heeft en dat wekt vertrouwen.
Meer weten?
– Dat mag niet van de AVG! Of wel?!
– Podcast de Eerste lijns over AVG met Jolanda van Boven
– Bekijk de informatie op de kennisbank van het leernetwerk Krachtige basiszorg. Juriste Jolanda van Boven vertelt er meer over op ons leernetwerk.
